وجود دندان شیری در دهان کودک مجوزی برای نادیده گرفتن بهداشت دهان و دندان او نیست. دندان‌های شیری پایگاهی برای رشد صحیح دندان های دائمی هستند. افتادن و پوسیدگی زودهنگام این دندان‌ها مهم‌ترین علل نامرتبی دندان‌ها در بزرگسالی، نیاز به ارتودنسی و اشکالات رشد فک است. در صورتی که متوجه نشانه‌ای از پوسیدگی در دندان‌های کودک خود شدید، هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید.
پالپوتومی روشی مهم در درمان دندان‌های پوسیده اطفال است. این روش که معادل “عصب کشی در بزرگسالان است، می‌تواند با نجات دندان شیری، عمر آن را در دهان افزایش دهد. اما هیچ روشی بدون خطر و عارضه نیست. با آگاهی از مزایا و معایب پالپوتومی می‌توانید تصمیم بهتری برای کودک خود بگیرید.
پالپوتومی به معنی برداشتن پوسیدگی دندان و خارج کردن بافت عصبی آلوده یا مرده داخل تاج دندان است. این کار همراه با بی‌حسی کامل دندان انجام می‌شود و کودک هیچگونه دردی را تحمل نمی‌کند.
داخل هر دندان، در هر فرد، مجموعه عروق و اعصاب دندان بنام پالپ است. درحاليكه مينا و عاج روی لايه‌های بيرونی دندان مرده و سخت (بادوام) هستند، پالپ داخلي نرم، زنده و بسيار حساس است. وقتی لايه‌های بيرونی دندان آسيب می‌بينند، ممكن است پالپ داخلی دچار عفونت شود. در برخی موارد، بهترين گزينه برای حفظ دندان ترمیم پوسیدگی دندان شیری کودک، پالپوتومی است.
ساده‌ترين توضيح آن است كه پالپوتومی سبب رفع عفونت يا بيماری پالپ از دندان می‌شود. هدف درمان حفظ دندان است، طوريكه تحليل نرود. پالپوتومی درواقع مشخصاً بخشی از فرآيند درمان کامل ريشه است. سطح داخلی دندان پس از برداشتن پالپ آسيب ديده از دندان توسط دندانپزشك ضدعفونی می‌شود و سپس با يك ماده مخصوص پر می‌شود.
مزیت‌های این روش
دندان‌های شیری به خوبی به حذف بخش بیمار پالپ دندان پاسخ می‌دهند، در حالی که بخش سالم دست نخورده باقی مانده است. حفره ایجاد شده در دندان به علاوه بخشی از پالپ که توسط باکتری آلوده شده است، از دندان خارج می‌شوند. ماده ضد عفونی کننده در بالای پالپ باقی مانده قرار می‌گیرد. سپس دندان با استفاده از تاج جدید بسته می‌شود. این روش اجازه می‌دهد تا دندان به صورت زنده در دهان باقی بماند.
معایب این روش
مزیت واضح پالپوتومی این است که عملکرد دندان حفظ می‌شود و فضای لازم برای رشد دندان دائمی در دهان باقی می‌ماند. یکی از معایب این روش این است که دندان عصب کشی شده به تاج فلزی نیاز دارد تا به قدرت و دوام مورد نظر دست یابد. این امر ظاهر کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در برخی موارد نیز باکتری‌ها به دندان حمله کرده و پالپوتومی شکست می‌خورد. در این موارد دندان باید کشیده شود. اما ریسک این امر بسیار کم است و نرخ موفقیت درمان معمولاً بالاست.
جایگزین این روش
با وجود بررسی مزایا و معایب پالپوتومی و تاثیر این روش در رشد دندان‌های دائمی، برخی والدین علاقه‌ای به انجام آن ندارند. گاهی نیز به دلیل شرایط خاص بدنی کودک، امکان انجام آن برای او وجود ندارد. در چنین مواردی باید به فکر درمان جایگزین بود. به دلیل شدت پوسیدگی، راهی به جز کشیدن دندان وجود ندارد. پس از کشیدن دندان، معمولا در دهان کودک از فضا نگهدار (اسپیسر) استفاده می‌شود تا فضای لازم برای رشد دندان دائمی دست نخورده باقی بماند. دندان‌های دائمی بین سنین ۱۰ تا ۱۲ سالگی رشد می‌کنند.